W Nieparyżu

    Jesień to zespół zmysłowych znaków, wysokie rozbielone niebo, przenikliwy zapach topolowych liści, pajęczyny, otwierająca się przestrzeń, smugi ciepła w zimnym powietrzu. Kasztany i orzechy. orzech ciemny     Orzechy najlepsze są właśnie teraz, kiedy po silniejszym wietrze leżą w trawie, świeżutkie, jasnobrązowe. Niektóre, jak ten poniżej - skarby w cierpko pachnącej łupinie. W środku niepokalana, słodko chrupiąca biel ubrana w żółtą skórkę.  orzech jasny Ale ale, ktoś opisał to znacznie piękniej, niż ja; mojemu widzeniu i mojemu jedzeniu orzechów towarzyszy chłopiec, którego niezmiernie lubię: (...) ostatni szereg, tuż przy samej słodowni, stanowiły orzechy, które jesienią strącano długimi drągami, im więcej było orzechów, tym bardziej gałęzie były poobijane. Z największym smakiem zajadałem się orzechami, kiedy były jeszcze zielone, kiedy każdy orzech musiałem otwierać nożem i skorupa wydzielała żółtozielony sok, tak że ręce mia...

    Czwarta książka Otfrieda Preusslera wydana przez Bonę, to Przygody małego wodnika - pierwszy raz w tej edycji . Jednak wydania sprzed kilkudziesięciu lat znane są polskim czytelnikom. Przez dziesięciolecia nieubłaganie nabierali wąsów i zmarszczek, jak tatuś i mama Wodnikowie z Młyńskiego Stawu, płynnie przepoczwarzywszy* się w dorosłych. Teraz mogą czytać Preusslera własnym dzieciom.       Pewnego dnia Wodnik z Młyńskiego Stawu wraca do domu i zastaje tam dziecko. Syneczka. Zielonookie maleństwo. Uważnie ogląda chłopaczka - wszystko jest jak trzeba, błona między paluszkami, zielone włosy. Jest to powód do wielkiej uciechy, wiec z żoną spraszają gości na ucztę, na zupę z rzęsy wodnej, na duszoną ikrę, sałatkę z wodnej rukwi. Malec rośnie prędko, co u wodników jest normalne, szybko dom staje się ciasny, więc wodny chłopaczek wypuszcza się na coraz dłuższe rajzy po Młyńskim Stawie. Przewodnikiem i kolegą staje się mu karp Cyprian. Co p...

    Dzień bez posta to dzień postny. Więc napiszę cokolwiek. Cokolwiek razy dwa.     Odwiedziłam przybytek dóbr wszelakich - IKEĘ. Nabywszy, co potrzeba, udałam się do działu dziecięcego, w celu wybrania torów do drewnianej ciuchci (takich, wiecie, żeby były rozjazdy). I sfotografowałam, co następuje. Czy tylko ja mam makabryczne skojarzenia? Szczurza hekatomba Szczurza girlanda Król szczurów     Szczurki to zabawki w trzech przyjemnych kolorkach: antracytowym, szarymi białym. Niewielkie, kompletnie bezosobowe. Na tyle, że leżą hałdą. Jakby eksterminowane... Mało tego: nad hałdą wiszą girlandy ze szczurków związanych ogonkami. Ale grozę kompletną wzniecił król szczurów. Wiecie co to? Owszem, powieść Jamesa Clavela. Ale takoż pewna zoologiczna ciekawostka, właśnie to :     Ach, ci Skandynawowie! Z pozoru komercja, a tu proszę, jakże inteligentne nawiązania do literatury i zoologii! Pouczające i niezwykłe...

Jesiennie, orzechy jeszcze nie spadają z drzew, ale robi się mglisto, świat odbarwia się.   U Kinga źródło strachu nigdy nie jest czyste i dobrze uchwytne. Inaczej: strach nie jest czystą, odizolowaną emocją, którą można wygasić przez usunięcie potwora (a imię jego Legion: obsesyjna wielbicielka, kochający tatuś-pijak, wampir - przewodnik stada and many many others ). W dziedzinie strachu King jest innowatorem, jak choćby w Carrie , w której zmieszał strach z potwornym smutkiem, poczuciem wyobcowania, dziewczęcą delikatnością, niszczącą nadzieją. Mam poczucie, że te z jego utworów, które chcą tylko przerażać, są najmniej udane. Na przykład Desperacja . W której nawet zaangażowanie w akcję samego Pana Boga nie pomogło, by ocalić cienką historię. Choć dalibóg, w każdej opowieści tego faceta jest coś, co przykuwa uwagę choć na chwilę, perełka, która może nie ocala kiepścizny, ale sprawia, że się nadal lubi Króla.

    Więc jeśli chodzi o Stephena Kinga, najsampierw była Carrie, w dzieciństwie jeszcze, zanim sama na dobre zostałam nastolatką. Wówczas nie miałam pojęcia o czymś takim, jak stylizacja na dokument. Notatka prasowa w książce, fragment dziennika, ale także zapewnienia o odnalezieniu rękopisu/maszynopisu, to były fakty świata zewnętrznego, a nie świata przedstawionego. Nie było "gry ze strachem", zawieszenia racjonalności na czas lektury, bo okładka wówczas jeszcze nie oddzielała horroru od świata. Książki mimetycznie odbijały rzeczywistość - o tym byłam przekonana. W pierwszej swej powieści, wydanej w 1974 roku, King zmieszał trzecioosobową narrację z notatkami prasowymi o tym, co było wcześniej i później, niż sama akcja opowieści. Historię amerykańskiej nastolatki czytałam więc tak, jakby wydarzyła się naprawdę. Jednak w Carrie było kilka rzeczy, które przeraziły mnie znacznie mocniej, niż fabuła, smętna i krwawa. To nie opowieść o potworach z kosmosu, bagien, szafy,...