ROZBÓJNICY Z KARDAMONU Thorbjorna Egnera - mistrzowie resocjalizacji

     W serii "Mistrzowie Ilustracji" Dwie Siostry zbierają książki, które w tym kształcie graficznym znały dzieci dorastające w PRLu - dzisiejsi rodzice kilkulatków/sięciolatków. Kupują, bo pamiętają własne zachwyty. Jest w tym sentyment, jest zaufanie do tekstu i obrazu z ery przedkomputerowej. A ponadto prawo serii jest takie, że fantastycznie wygląda na półce. Zatem sentyment, moda na retro, a potem to już dokładanie kolejnych pozycji, bo nie dość, że seria ładna, to z tekstami można dorastać. 
     Jeśli chodzi o wiek czytelników, Rozbójnicy z Kardamonu Thorbjorna Egnera sytuują się gdzieś w środku, książka czytana może być pięcio-, sześcio- i więcej -latkom. Siedmiolatek mówi mi "chcę więcej". Zatem serwuję, bo jakżeby nie, pełną humoru opowieść o resocjalizacji trzech dość nieudacznych czarnych charakterów w mieście, w którym muzyka, dobre jedzenie i wzajemna życzliwość łagodzą obyczaje.




     W Kardamonie, miasteczku tak małym, że jedyna linia tramwajowa ma tylko dwa przystanki, toczy się zwyczajne ale miłe życie. Najmądrzejszy człowiek w mieście, Tobiasz, zaopatrzony w długą brodę, ze swej okrągłej wieży codziennie przepowiada pogodę. Mieszkańcy urządzają festyn na cześć lata, na który ciotka Zofia nie pozwala pójść małej Rumianeczce. Kardamończycy wyprawiają Tobiaszowi wspaniałe przyjęcie urodzinowe-niespodziankę.  Mają w miasteczku kupca, świetnego piekarza i cudownego rzeźnika, a także miejską orkiestrę. I codzienność płynęłaby niezmącenie, gdyby nie Kasper, Jesper i Jonatan, trzej zbójcy. Oni dodają życiu Kardamończyków tak zwanego pieprza. W swoim zabałaganionym domu za miastem trzymają nie całkiem oswojonego lwa. W ogóle pomysły na życie mają osobliwe. Bo jak na przykład pewnego dnia nie będą w stanie znieść bałaganu i braku obiadu, ukradną sobie gosposię.
     Miasteczko Egnera to bezsamochodowa arkadia, którą oblecieć można w kilka chwil i gdzie wszyscy się znają, zaś policjant zapomina, po co właściwie jest na posterunku. Urzekł mnie (a zwłaszcza siedmiolatka) obraz tramwaju, do którego wskakuje się tylko po to, żeby się przejechać - typowe flanerowanie. W zasadzie, gdyby nie trzech tytułowych wykolejeńców, byłoby romantycznie, sentymentalnie i... trochę sennie. Ale partie tekstu z udziałem Kaspra, Jespera i Jonatana błyszczą łobuzerskim humorem, a starcie z zasadniczą ciotką Zofią przyprawiło mnie o ból brzucha ze śmiechu.
    Ach! Osobliwością książeczki Egnera są piosenki, śpiewane przez każdego z bohaterów, do których autor komponował muzykę (nuty na końcu książki!). Polskie opracowanie piosenek zawdzięczamy Annie Chodorowskiej. Pewnie za jej sprawą każda z postaci ma swój rytm, radosny albo kłótliwie-burleskowy. Zresztą dzięki tej formalnej różnorodności książkę sprawnie przerobiono na musical, spektakl teatralny oraz film. 
     Nie wypada nie napisać o zabawnych i sugestywnych ilustracjach Mirosława Pokory, rozpoznawalnych dzięki staroświeckiej filigranowej kresce, którą, ze zwięzłością karykaturzysty, tworzył bohaterów.




 
     Jest sporo miejsc literackich, w którym tak bardzo chciałoby się być, że stworzono ich odpowiedniki w realu. Maleńki Kardamon posłużył za wzór dla parku tematycznego pod Kristiansand w Norwegii.
     Jeśliście nie dość zachęceni do lektury, oto Piosenka bałaganiarzy:
Gdzie te spodnie są?
A koszula gdzie?
Szelki także były tutaj
i schowały się (...)

Tłusty boczek gdzie?
I gdzie śledzi słój?
Zamiast śledzi teraz w słoju
ciepły szalik mój.
Gdzie jest kaszy wór?
Sweter pełen dziur?
Nawet dziury gdzieś przepadły,
ani śladu dziur!
Pusty słoik tu,
a lekarstwa gdzie?
Straszny kaszel, straszny katar
dzisiaj męczy mnie.
Szukam tu i tam,
chcę zawołać: mam!
a w słoiku zamiast proszków
brzęczą muchy dwie.
Oprę się za to i nie zacytuję piosenki ciotki Zofii. Miejcie niespodziankę. 

Tytuł: Rozbójnicy z Kardamonu
Autor: Thorbjorn Egner
Seria: Mistrzowie Ilustracji
Ilustracje: Mirosław Pokora
Przekład: Beata Hłasko
Opracowanie piosenek: Anna Chodorowska
Wydawnictwo: Dwie Siostry
Rok wydania: 1973/2015
Wiek:  +/- 5 

ilustracje pochodzą ze strony wydawcy


    

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Grzechy dzieciństwa - "Opowieść o Cebulku" Gianni Rodari

Obraz
    Byłam dzieckiem wszystkożernym i nie objętym rodzinną książkową cenzurą. Czytałam powieści produkcyjne, ciesząc się tryskającą z nich siłą i radością życia. Zmagania Aleksego Mariesjewa, pełznącego przez tajgę po zestrzeleniu samolotu przyjmowałam z tym samym zachwytem, co zacięty wysiłek polarników od Centkiewiczów i żywot Robinsona Kruzoe. W bibliotece znalazłam produkcyjniak Iwana Wasilenki Gwiazdeczka, o rywalizacji praktykantów ze szkoły zawodowej w wytaczaniu pewnej określonej części (do kombajnu bodajże). Dziecięcy słownik wzbogacił się wówczas o warkliwe  słowo "tokarka", pamiętam też "proszek szmerglowy" do czyszczenia korby. W tej książce zaloty, zarówno dla dziewcząt, jak i dla chłopców, były na drugim miejscu za szlachetnym współzawodnictwem pracy. Zdziwicie się: na jednej z aukcji allegro Gwiazdeczka stoi po 100 złotych jak obszył. Fiu fiu, towarzysze. Socrealizm droższy niż kawior!     Ach te estetyczne grzechy dzieciństwa!...
Czytaj więcej

Juliusz, Joanna, Zygmunt, czyli jak mszczą się poeci

Obraz
     Dziś będzie poetycko i nie dziecięco, tylko dorośle. I niewesoło.     Mężczyzna, który napisał wiersz, dla tej kobiety uczuciowo właściwie się nie liczył. Pewnie boleśnie dotknęło go, że był dla niej zawalidrogą, amantem od siedmiu boleści, kimś, kogo kokietuje się z braku lepszego obiektu i żeby nie wyjść z wprawy, podczas gdy tamtych dwoje, najmocniej przez niego ukochanych, od razu znalazło wspólny język. Bo najpierw Joannę Bobrową jej mężowi odbił najbliższy przyjaciel Juliusza, Zygmunt Krasiński. Odbił, po czym na rozkaz ojca porzucił, ale zanim porzucił, żył z nią pełnią życia, jak miał w zwyczaju, dedykował utwory, opisywał w listach. Cóż, oboje mieli wprawę w romansowaniu, poruszając się w żywiole miłości jak ryby w wodzie. Z kolei Juliuszowi kobiety najczęściej odbijano. Natomiast te, które za łatwo mu przychodziły, czyjeś córki na wydaniu, przyzwoite panny, umiarkowanie bystre i bogate, on lekceważył, jak wiemy, nigdy rodzin...
Czytaj więcej

RYŚ MIASTA Katarzyny Wasilkowskiej / DROBIAZGI TAKIE JAK TE Clare Keegan

Obraz
 * Bagatelki, drobiazgi *  Nie każdy bohater nosi pelerynę, niektórzy noszą marynarkę, kapelusz, białe adidaski. Zamiast laserem z oczu, strzelają uśmiechem, życzliwością mocniejszą niż nić Spidermana. Ich supermocą jest bycie na miejscu zawsze, gdy potrzeba. Jak (super)bohater w "Rysiu miasta" Katarzyny Wasilkowskiej. Był czas, kiedy siedmioletni Ryś miał dziadka. Za czasów Rysia dziadek był już postury mikrej, kroku drobnego. Kurczył się stopniowo; z posady drwala przeszedł na etat stróża, a kiedy odjęto mu także stróżowską budkę, został opiekunem swego wnuka. Mały Ryszard zauważył osobliwą rzecz: jego dziadek nie tylko nad nim sprawował pieczę. Każdego dnia zabierał go na obchód miasta, żeby dyskretnie i niestrudzenie rozdawać to, co nazywał bagatelkami. Bagatelką bywało pozdrowienie, kupienie rurki w podupadającej budce ze słodyczami, wysłuchanie czyjejś historii, przekomarzanki z marynarzami. Dziadek dostrzegał, że psy w mieście nie mają gdzie się wybiegać albo że pewnem...
Czytaj więcej