Za chwilę dalszy ciąg programu - "Para mara, czyli o dwóch takich, co próbują straszyć" Pawła Pawlaka i Jarosława Mikołajewskiego

     Para mara, czyli o dwóch takich, co próbują straszyć ma dwóch autorów. Scenarzystą (autorem tekstu) jest Jarosław Mikołajewski, tłumacz, poeta, eseista, italianista. Reżyserem i scenografem (autorem szaty graficznej) jest ilustrator, pisarz Paweł Pawlak. O tym wszystkim dowiedziałam się ze stopki redakcyjnej umieszczonej w formie telewizyjnych napisów końcowych na czwartej stronie okładki. Mówienie, że lektura (czy też odbiór książki) zaczyna się od okładki w przypadku Pary mary nie jest bezzasadne. Okładka imituje tutaj telewizyjną zapowiedź cyklicznego programu:

Subtelne detale: słowo-cień, logo wydawnictwa...

Stylowy odbiornik w drewnianej obudowie, a w nim prezenter z loczkiem. Wyklejka tę historię już rozwija:

     Od pierwszej do ostatniej strony okładki toczy się historia, bez stron przed- i tytułowych, wyklejek i tym podobnych konwencjonalnych części książki. Czyli zabawa książkową formą, taka, w której książka udaje inne, bardziej zaawansowane technologicznie medium. Na grze formą i wygrywaniu opozycji  telewizja-książka dziełko duetu Mikołajewski-Pawlak właściwie się opiera. 

Para mara, hokus pokus!

     Oglądamy wcielony w papier talk-show "Pary nie do wiary" prowadzony przez przedsiębiorczego prezentera. Nonszalancki gość z niego, mruga okiem do widza, że niby "my, czytelnicy książek nie damy sobie byle sensacyjki wcisnąć", protekcjonalnie traktuje swoich wyjątkowych gości. Pan Cienias i pan Kanaletto to właśnie "para nie do wiary", czyli domowe strachy opowiadające o swej pracy. Nazwiska zabawnie mówiące - tutaj wkroczy rodzic i wyjaśni to i owo o dwuznacznościach. A dziecko zamiast bać się domowych duchów może będzie im współczuło. Bo jak nie współczuć, kiedy roboty nie można dobrze wykonać, a i dezintegracji się ulega na skutek oczyszczania kanalizy? Ważna rzecz - rozwiać strach przed cieniami i odgłosami z trzewi domu. 

   
          
     
     Środek przekazu sam jest przekazem, żartobliwie cytując McLuhana. Wodzirejska potoczna bezpośredniość prezentera każe mu naciskać na zjawy, niedyskretnie nakłaniać do ujawnienia. W telewizji jest racjonalnie, szczerze i bez osłonek, emocjonalnie, ale niezbyt głęboko. Inscenizowana spontaniczność. 
     To, co jest atutem, czyli językowe dwuznaczności, chwilami mnie drażni. Nie przepadam również za zastępowaniem w wypowiedziach słowa trudno słowem ciężko. Pewne wątpliwości mam w związku ze sprawą wołacza od słowa Cienias. Jeśli prezenter potraktował to słowo jako nazwisko, to użył zasadniczo poprawnej, choć mniej osobistej formy zrównującej mianownik i wołacz. Porównanie tego z wołaczem słowa "prezenter" nie jest zasadne. Może autorzy chcieli nawiązać do "psucia języka" w mediach? Tekst Mikołajewskiego momentami przyciężki (metafora). 
     Za to strona wizualna książki mnie przekonuje  - coraz życzliwiej patrzę na wycinanki Pawła Pawlaka. Autor szaty graficznej pomysłowo oddał grubo pikselowy świat programu ze starego telewizora. Format książki stał się tu ramą; ekwiwalentem telewizyjnej transmisji jest  komiksowa konstrukcja opowieści - zręczne! Dyskretny humor jest w tych obrazkach, no i jednak poczucie tajemnicy - podoba mi się, jak grasują cienie. Wycinankowemu prezenterowi-cwaniaczkowi nie można odmówić wdzięku, gnie się w swoich dwóch wymiarach, dwoi i troi.   

     Designerskie logo wydawnictwa będące marką odbiornika - fajne! Podoba mi się zakończenie staroświeckim "bzyczeniem", te latające po ekranie kolorowe paski to moje dzieciństwo. No i jest taki kultowy horrorowy obraz o duchach, w którym dziewczynka siedzi przed śnieżącym kineskopem... 
     Pstryk.

Za egzemplarz książki pięknie dziękuję wydawnictwu! 

autor/scenariusz: Jarosław Mikołajewski

tytuł: Para mara, czyli o dwóch takich, co próbują straszyć
ilustracje/scenografia, reżyseria: Paweł Pawlak

wydawnictwo: Bajka

rok wydania: 2014